Hala Gąsienicowa znajduje się w Dolinie Gąsienicowej, a ta zajmuje górne piętro największej doliny Tatr Wysokich - Doliny Suchej Wody. Zachwycająca jest panorama szczytów otaczających halę, atrakcją są jeziora polodowcowe - Gąsienicowe Stawy, których jest aż 21. Nazwę hala wzięła od Gąsieniców z Zakopanego, którzy już w XVII w. wypasali tu owce.
Pierwsze schronisko na Hali Gąsienicowej stanowiły dwa szałasy, które Towarzystwo Tatrzańskie wykupiło w 1890 r. od górali. Obecny "Murowaniec" wybudowano w latach 1921 - 1925. W budowie schroniska uczestniczyło wojsko, granitowe głazy dowożono kolejką wąskotorową spod Kościelca. Ceremonii otwarcia dokonał w dniu 12 lipca 1925 r. prezydent Rzeczpospolitej Polskiej, Stanisław Wojciechowski. Schronisko szczęśliwie przetrwało wojnę. W latach 1950-51 dobudowano zachodnie skrzydło, gdzie obecnie znajduje się jadalnia. W grudniu 1963 r. wybuchł pożar, schronisko spaliło się częściowo, ale dzięki pomocy wojska i turystów już w kwietniu następnego roku zostało odbudowane. [ET] [SKP]
Zapraszamy do wirtualnej wycieczki z kanałem A chodźże na pole!
Siądźcie wygodnie i oglądajcie:
Poniżej można zapoznać się z opisami szlaków, których celem, początkiem lub pośrednim punktem jest Schr. na Hali Gąsienicowej. Lista zawiera opisową nazwę szlaku, kolory poszczególnych fragmentów szlaku oraz czas przejścia. W przypadku szlaków tatrzańskich dodano jeszcze informację o trudności szlaku, przy czym ocena dotyczy najtrudniejszego odcinka.
Jeżeli chcesz zaplanować wycieczkę w oparciu o przedstawione propozycje, to klikając w nazwę przejdź do opisu wybranego szlaku i wybierz znajdujący się na końcu opisu przycisk 'Do kalkulatora szlaków'.
Gdy poniżej nie znajdziesz interesujacego Cię szlaku, to przejdź do 'Kalkulatora szlaków' wybierając ten przycisk:
Kalkulator szlaków - Hala Gąsienicowaszlak z Kasprowego w dół.
Kasprowy Wierch sławę zawdzięcza kolejce gondolowej, a sama kolejka jest sławna z długich kolejek przed kasą.
Od szczytu około 200 metrów granią w kierunku Świnicy, a następnie w lewo w dół doliny. Umiarkowanie stromo, szlak obniża się wśród traw, a dalej wśród kosodrzewiny. Wiedzie wyłożonym kamieniami chodnikiem. Cały czas podziwiamy zachodnią część Doliny Gąsienicowej z Kościelcem i Świnicą.
Dwoiśniak to zbiorowa nazwa dwóch malutkich stawków leżących tuż na wschód od miejsca, gdzie rozchodzą się szlaki na Kasprowy Wierch (żółty) i do Zielonego Stawu (czarny). W stawie żyje ciekawa fauna, wśród której są gatunki nigdzie indziej w Polsce nie spotykane (m.in. widłonóg Diaptomus tatricus). [ET]
Nieznacznie obniżając się, szlak prowadzi przez kosodrzewinę do schroniska.
Kościelec (2155 m) wznosi się w bocznej grani odchodzącej na północ od Zawratowej Turni i rozdzielającej górną część Doliny Gąsienicowej na dwie gałęzie. Od Zadniego Kościelca (2162 m) oddziela go Kościelcowa Przełęcz, a od Małego Kościelca przełęcz Karb. Piramida Kościelca widziana z północy przypomina kościół – stąd nazwa. Jest to szczyt popularny zarówno wśród turystów, jak i taterników. W marcu 1911 r. na szczyt Kościelca weszli na nartach Mariusz Zaruski i Stanisław Zdyb, przecierając tym samym pierwsze szlaki taternictwa narciarskiego. W 1929 roku na zachodniej ścianie szczytu zginął Mieczysław Świerz – taternik, narciarz i pisarz tatrzański. W 1962 r. na Zadnim Kościelcu poniósł śmierć Jan Długosz, jeden z czołowych polskich taterników.
Na szczyt wchodzono od dawna - pierwsze znane wejście Antoni Hoborski w 1845 r.; zimą po raz pierwszy zdobyli Kościelec Mieczysław Karłowicz i Roman Kordys w 1908 r. Panorama ze szczytu nie jest zbyt rozległa, ale widać stąd wszystkie stawy w Dolinie Gąsienicowej, a ekspozycja też robi wrażenie. [ET]
Szlak wiedzie bardzo stromo zakosami w dól po stromych płytach skalnych. W wielu miejscach wymaga użycia rąk i pewnego stawiania kroków. Cały czas wymaga uważnej obserwacji oznakowanie szlaku. Pod koniec doprowadza do progu skalnego, z którego trzeba zejść bez pomocy łańcuchów, wykazując się podstawowymi umiejętnościami wspinaczkowymi.
Niezbyt wybitna, wąska przełęcz (1853 m) pomiędzy Kościelcem a długim grzbietem Małego Kościelca. Z Karbu widać Świnicę i Kasprowy Wierch, a także usianą stawami południowo-zachodnią gałąź Doliny Gąsienicowej. W 1902 roku Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało szlak z Karbu na Przełęcz Świnicką, który jednak po II wojnie światowej został zlikwidowany. Słowo karb określa płytko wcięte siodełko lub przełączkę. [ET]
Z przełęczy wznosząc się lekko szlak doprowadza do szczytu Małego Kościelca. Krótko prowadzi granią na północ, by skręcając w prawo, stromo, po kamiennych schodkach, czasem przeciskając się wśród skał, doprowadzić do Czarnego Stawu Gąsienicowego.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Na początek szlak schodzi dość stromo z moreny czołowej zamykającej Czarny Staw. Następnie Kamienna ścieżka obniża się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z prawej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Na koniec następuje złączenie z żółtym szlakiem, z którym ostatnie 150 metrów wspólnie prowadzą do schroniska Murowaniec.
Z przełęczy w dół stromą rynną. Następnie łagodniejszy odcinek i dojście do łańcuchów, z pomocą których pokonujemy zejście przez skały i trawers płyty skalnej. Dalej wśród głazów i traw dochodzimy do rumowiska skalnego. Po przejściu przez rumowisko spotykamy szlak zielony schodzący z Zadniego Granatu i Żlebu Kulczyńskiego. Schodzimy po skałach w dół mijając Zmarzły Staw.
Górna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem.
Szlak dość stromo schodzi przez rumowiska skalne. Dochodzi do Czarnego Stawu Gąsienicowego, który obchodzi prawą stroną. W połowie drogi w prawo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Na początek szlak schodzi dość stromo z moreny czołowej zamykającej Czarny Staw. Następnie Kamienna ścieżka obniża się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z prawej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Na koniec następuje złączenie z żółtym szlakiem, z którym ostatnie 150 metrów wspólnie prowadzą do schroniska Murowaniec.
Kuźnice, a dawniej Hamry, to miejsce gdzie do 1878 r. działały huty żelaza i kuźnie. Rudę żelazną wydobywano głównie pod Kopą Magury w Dolinie Jaworzynki. Właściciele Kuźnic, rodzina Homolacsów, wybudowali tutaj dwór, w którym podejmowali naukowców, artystów, polityków. Obecnie Kuźnice znane są przede wszystkim z dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Oprócz stacji znajduje się tu m.in. zajazd, restauracja, sklep spożywczy i pamiątkowy oraz leśniczówka TPN. W latach 2006-2008 przeprowadzono renowację dworu. Spichlerz adaptowano na salę wystaw czasowych, w wozowni urządzono muzeum historii Kuźnic, przeprowadzono odbudowę fundamentów dworu Homolacsów, renowację dworków oficjalistów z XIX w., odrestaurowano parkowe ciągi komunikacyjne i alejki wraz z oświetleniem oraz fontannę. [ET] [ZAK_K]
Razem ze szlakiem zielonym na Nosal idziemy dość stromo kamienną drogą przez las. Na rozwidleniu szlaków zielone idą dalej prosto, a my skręcamy w prawo. Po drodze, na zakręcie w prawo, pomiędzy drzewami ciekawy widok na Giewont i Kalatówki. Dalej lasem szlak prowadzi na Boczań, gdzie skręca ostro w lewo prowadząc do granicy lasu i wyprowadza na grzbiet Skupniowego Upłazu. Szlak prowadzi lewą stroną grzbietu ukazując Wielki Kopieniec i Nosal. Pod koniec grzbietu, przy dojściu do Przełęczy między Kopami, szlak prowadzi po skałkach
Szeroka przełęcz pomiędzy Wielką Królową Kopą (1531 m) i Małą Królową Kopą (1577 m ). Przez przełęcz, zwaną także Karczmiskiem, prowadziła w XIX wieku droga, którą transportowano rudę żelaza spod Kopy Magury do Kuźnic. Ta druga nazwa pochodzi zapewne od stojącego tutaj niegdyś baraku górniczego. Ze wznoszącymi się nad nią Małą i Wielką Królową Kopą wiąże się jedna z zagadek nazewniczych – otóż Mała Królowa Kopa jest wyższa od Wielkiej. Z przełęczy pięknie prezentuje się Giewont i Czerwone Wierchy, ale pięknej Hali Gąsienicowej jeszcze nie widać. [ET]
Na przełęczy łączy się ze szlakiem żółtym, który wiódł Doliną Jaworzynki, teraz wspólnie lekko obniżając się prowadzą do schroniska Murowaniec. Po drodze stopniowo odsłania się piękny widok na otoczenie Hali Gąsienicowej.
Kuźnice, a dawniej Hamry, to miejsce gdzie do 1878 r. działały huty żelaza i kuźnie. Rudę żelazną wydobywano głównie pod Kopą Magury w Dolinie Jaworzynki. Właściciele Kuźnic, rodzina Homolacsów, wybudowali tutaj dwór, w którym podejmowali naukowców, artystów, polityków. Obecnie Kuźnice znane są przede wszystkim z dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Oprócz stacji znajduje się tu m.in. zajazd, restauracja, sklep spożywczy i pamiątkowy oraz leśniczówka TPN. W latach 2006-2008 przeprowadzono renowację dworu. Spichlerz adaptowano na salę wystaw czasowych, w wozowni urządzono muzeum historii Kuźnic, przeprowadzono odbudowę fundamentów dworu Homolacsów, renowację dworków oficjalistów z XIX w., odrestaurowano parkowe ciągi komunikacyjne i alejki wraz z oświetleniem oraz fontannę. [ET] [ZAK_K]
Szlak przez chwilę tylko wznosi się przez las, bo już po niecałym kilometrze wychodzi na długą Polanę Jaworzynka. Prawie płasko prowadzi ścieżką dnem doliny, napotyka szałasy pasterskie, doprowadza do końca polany, gdzie zaczyna się dość strome podejście. Najpierw lasem, a następnie kosodrzewiną, szerokimi zakosami wyprowadza na Przełęcz między Kopami.
Szeroka przełęcz pomiędzy Wielką Królową Kopą (1531 m) i Małą Królową Kopą (1577 m ). Przez przełęcz, zwaną także Karczmiskiem, prowadziła w XIX wieku droga, którą transportowano rudę żelaza spod Kopy Magury do Kuźnic. Ta druga nazwa pochodzi zapewne od stojącego tutaj niegdyś baraku górniczego. Ze wznoszącymi się nad nią Małą i Wielką Królową Kopą wiąże się jedna z zagadek nazewniczych – otóż Mała Królowa Kopa jest wyższa od Wielkiej. Z przełęczy pięknie prezentuje się Giewont i Czerwone Wierchy, ale pięknej Hali Gąsienicowej jeszcze nie widać. [ET]
Na przełęczy łączy się ze szlakiem żółtym, który wiódł Doliną Jaworzynki, teraz wspólnie lekko obniżając się prowadzą do schroniska Murowaniec. Po drodze stopniowo odsłania się piękny widok na otoczenie Hali Gąsienicowej.
Przełęcz Krzyżne to miejsce, gdzie obecnie kończy sie Orla Perć. Dawniej biegła ona przez Wołoszyn aż do Wodogrzmotów Mickiewicza. Dzisiaj jest to teren objety ścisłym rezerwatem przyrody. Dawniej na przełęczy znajdował się kamienny schron. którego pozostałości można jeszcze zaobserwować. Krzyżne słynie z pięknej panoramy obejmującej całe Tatry Wysokie i Bielskie.
Schodzimy przez rumowiska skalne, które wymagają uwagi ze względu na osuwające się kamienie. W skalistym terenie schodzimy stromo po kamiennych stopniach.
Niewielki, płytki, bo niespełna 1m głębokości i w czasie suszy wysycha. Nazwa pochodzi od koloru, a to wskutek występowania w stawie gatunku sinicy, który pokrywając skorupami nabrzeżne głazy barw i je na czerwono-brunatny kolor. [TAT]
Przełęcz Zawrat to miejsce, gdzie zaczyna się Orla Perć. Łatwe wejście na Zawrat prowadzi tylko z Doliny Pięciu Stawów Polskich. Wejście od Doliny Gąsienicowej zbezpieczone jest w górnej części łańcuchami i klamrami. Bywa jednak utrudnione zalegającym śniegiem. Dojście Orlą Percią od Koziego Wierchu jest obecnie niemożliwe, ponieważ od 2007 roku szlak biegnie tędy tylko w przeciwnym kierunku (od Zawratu do Koziego Wierchu). Dojście od Świnicy zostało zamknięte że względu na obrywy pod Niebieską Turnią.
Po krótkim dość prostym zejściu pojawiają się łańcuchy i klamry zabezpieczające trudne, eksponowane odcinki zejścia. Szlak często bywa mokry, a zalegające do wczesnego lata płaty śniegu stwarzają dodatkowe niebezpieczeństwo. W trudnym terenie szlak schodzi ostrymi zakosami. Dopiero w połowie szlaku kończą się trudności. Idąc lekko opadającą ścieżką mijamy Zmarzły Staw Gasienicowy i dochodzimy do rozstaju szlaków.
Górna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem.
Szlak dość stromo schodzi przez rumowiska skalne. Dochodzi do Czarnego Stawu Gąsienicowego, który obchodzi prawą stroną. W połowie drogi w prawo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Na początek szlak schodzi dość stromo z moreny czołowej zamykającej Czarny Staw. Następnie Kamienna ścieżka obniża się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z prawej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Na koniec następuje złączenie z żółtym szlakiem, z którym ostatnie 150 metrów wspólnie prowadzą do schroniska Murowaniec.
Piarżyskiem schodzimy w dół. Następnie skałami, gdzie spotykamy klamry i łańcuchy. Trawersujemy szeroki żleb, schodzimy rumowiskiem skalnym, a następnie ścieżką wśród kosodrzewiny. Dochodzimy do Czarnego Stawu Gąsienicowego, który będziemy obchodzić kamienną ścieżką za znakami niebieskimi.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Na początek szlak schodzi dość stromo z moreny czołowej zamykającej Czarny Staw. Następnie Kamienna ścieżka obniża się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z prawej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Na koniec następuje złączenie z żółtym szlakiem, z którym ostatnie 150 metrów wspólnie prowadzą do schroniska Murowaniec.
Świnica jest wspaniałym punktem widokowym. Niesympatyczna nazwa tej pięknej góry wzięła się prawdopodobie z podobieństwa całego masywu (od Skrajnej Turni do Niebieskiej Turni) do świni (por.Wikipedia).
Po skałach ubezpieczonych łańcuchami stromo w dół do rozstaju szlaku, gdzie dalej na wschód prowadzi szlak na Zawrat, a na zachód nasz szlak. Szlak prowadzi po granitowych skałach. Chodzi stromo w dół, po skałach, bardzo często ubezpieczony łańcuchami. Trudnym miejscem jest trawers Żlebu Blatona. Przejście ubezpieczone jest łańcuchem, ale żleb kończy się stromym urwiskiem. Na koniec szlaku w miejsce skał pojawiają się prowadzące w dół na Świnicką Przełęcz kamienne schodki.
Z przełęczy szlak prowadzi stromo w dół zboczami Pośredniej Turni. Wczesnym latem, gdy w miejscach tych zalegają płaty śniegu, szlak staje się bardzo niebezpieczny. Szla wchodzi w rumowisko skalne, a następnie już umiarkowanie stromo kamienny chodnik prowadzi wśród kosodrzewiny i traw.
Zielony Staw Gąsienicowy lub po prostu Zielony Staw to największe jezioro w Zielonej Dolinie Gąsienicowej. Wymiary: 275 na 238 m, głęb. 15,1 m. W 1949 r. staw ten został sztucznie zarybiony, ale wyginęły prawie wszystkie pstrągi. Woda ma niespotykaną w Tatrach barwę jasnej zieleni, jest bardzo czysta. Górale nazywali to jezioro również Suczym Stawem i opowiadali, że nazwa pochodzi stąd, iż juhasi utopili w nim złą sukę. [ET] [TAT]
Łagodnie w dół kamiennym chodnikiem wśród jezior Doliny Gąsienicowej, a wśród nich największy w tej części doliny - Zielony Staw Gąsienicowy.
Dwoiśniak to zbiorowa nazwa dwóch malutkich stawków leżących tuż na wschód od miejsca, gdzie rozchodzą się szlaki na Kasprowy Wierch (żółty) i do Zielonego Stawu (czarny). W stawie żyje ciekawa fauna, wśród której są gatunki nigdzie indziej w Polsce nie spotykane (m.in. widłonóg Diaptomus tatricus). [ET]
Nieznacznie obniżając się, szlak prowadzi przez kosodrzewinę do schroniska.
Granaty to masyw trzech szczytów: Skrajny Granat, Pośredni Granat i Zadni Granat. Przez szczyty prowadzi Orla Perć. Szczyty Granatów rozdzielają: Pośrednia Sieczkowa Przełączka i Skrajna Sieczkowa Przełączka. Ich nazwy upamietniają Macieja Sieczkę, który był przewodnikiem podczas pierwszego udokumentowanego wejścia na Granaty. Ze Skrajnej Sieczkowej Przełączki schodzi niesławny Żleb Drège'a. W górnej części wydaje sie łatwym zejściem z Orlej Perci, ale jest to pułapka, w której smierć poniosło wielu turystów. Pierwszym z nich był student z Warszawy, od którego nazwiska żleb przyjął nazwę.
Najłatwiejszy szlak prowadzi na Zadni Granat, z którego rozpościera się panorama obejmująca Tatry Bielskie i Wysokie z Lodowym Szczytem, Gerlachem, Rysami, Mięguszowieckimi Szczytami.
Zakosami stromo schodzimy w dół, ale nie napotykamy trudności technicznych. Spotykamy szlak czarny schodzący ze Żlebu Kulczyckiego. Schodzimy w dół przez skały do kolejnego złączenia z szlakiem żółtym schodzącym z Koziej Przełęczy. Mijamy Zmarzły Staw i dochodzimy do złączenia ze szlakiem niebieskim z Zawratu.
Górna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem.
Szlak dość stromo schodzi przez rumowiska skalne. Dochodzi do Czarnego Stawu Gąsienicowego, który obchodzi prawą stroną. W połowie drogi w prawo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Na początek szlak schodzi dość stromo z moreny czołowej zamykającej Czarny Staw. Następnie Kamienna ścieżka obniża się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z prawej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Na koniec następuje złączenie z żółtym szlakiem, z którym ostatnie 150 metrów wspólnie prowadzą do schroniska Murowaniec.
Z pomocą łańcuchów i klamer eksponowana półką i stromym kominem w dół. Dalej w dół Rysą Zaruskiego, a następnie przez piarżysko. Spotykamy szlak zielony schodzący z Zadniego Granatu, którym w dół przez skały do kolejnego złączenia z szlakiem żółtym schodzącym z Koziej Przełęczy. Mijamy Zmarzły Staw i dochodzimy do złączenia z szlakiem niebieskim z Zawratu.
Górna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem.
Szlak dość stromo schodzi przez rumowiska skalne. Dochodzi do Czarnego Stawu Gąsienicowego, który obchodzi prawą stroną. W połowie drogi w prawo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Na początek szlak schodzi dość stromo z moreny czołowej zamykającej Czarny Staw. Następnie Kamienna ścieżka obniża się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z prawej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Na koniec następuje złączenie z żółtym szlakiem, z którym ostatnie 150 metrów wspólnie prowadzą do schroniska Murowaniec.
Nieznacznie wznosząc się, szlak prowadzi przez kosodrzewinę do rozstaju szlaków w okolicy stawku Dwoiśniak.
Dwoiśniak to zbiorowa nazwa dwóch malutkich stawków leżących tuż na wschód od miejsca, gdzie rozchodzą się szlaki na Kasprowy Wierch (żółty) i do Zielonego Stawu (czarny). W stawie żyje ciekawa fauna, wśród której są gatunki nigdzie indziej w Polsce nie spotykane (m.in. widłonóg Diaptomus tatricus). [ET]
Umiarkowanie stromo, szlak wznosi się wśród kosodrzewiny, dalej wśród traw. Wiedzie wyłożonym kamieniami chodnikiem. Cały czas podziwiamy zachodnią część Doliny Gąsienicowej z Kościelcem i Świnicą. Wychodzimy na grzbiet głównej grani Tatr na Suchej Przełęczy, 200 metrów od szczytu Kasprowego Wierchu.
Kasprowy Wierch sławę zawdzięcza kolejce gondolowej, a sama kolejka jest sławna z długich kolejek przed kasą.
Szlak z Gąsienicowej na Kościelec. Film z kanału 'A chodźże na pole!' jest świetną ilustracją przebiegu trasy i jej trudności. Zapraszam do obejrzenia Kościelec
Wraz ze szlakiem żółtym prowadzącym na Kasprowy Wierch idziemy pierwsze 150 metrów, po czy skręcamy w lewo. Kamienna ścieżka wznosząc się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z lewej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Pod koniec szlak wznosi się stromiej wchodząc na morenę czołową zamykającą Czarny Staw.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Szlak prowadzi stromo w górę po kamiennych stopniach, czasem przeciska się wśród skał. Doprowadza do grani Małego Kościelca, a następnie na jego szczyt, po czyt obniżając się lekko doprowadza do Przełęczy Karb.
Niezbyt wybitna, wąska przełęcz (1853 m) pomiędzy Kościelcem a długim grzbietem Małego Kościelca. Z Karbu widać Świnicę i Kasprowy Wierch, a także usianą stawami południowo-zachodnią gałąź Doliny Gąsienicowej. W 1902 roku Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało szlak z Karbu na Przełęcz Świnicką, który jednak po II wojnie światowej został zlikwidowany. Słowo karb określa płytko wcięte siodełko lub przełączkę. [ET]
Najpierw łagodnie kamienna ścieżka doprowadza do kilkumetrowego progu skalnego. Bez pomocy łańcuchów musimy wykazać się podstawowymi umiejętnościami wspinaczkowymi. Szlak wiedzie zakosami w górę po stromych płytach skalnych, gdzie im bliżej szczytu, tym szlak staje się bardziej stromy i bardziej wymagający użycia rąk i pewnego stawiania kroków. Cały czas wymaga uważnej obserwacji oznakowanie szlaku.
Kościelec (2155 m) wznosi się w bocznej grani odchodzącej na północ od Zawratowej Turni i rozdzielającej górną część Doliny Gąsienicowej na dwie gałęzie. Od Zadniego Kościelca (2162 m) oddziela go Kościelcowa Przełęcz, a od Małego Kościelca przełęcz Karb. Piramida Kościelca widziana z północy przypomina kościół – stąd nazwa. Jest to szczyt popularny zarówno wśród turystów, jak i taterników. W marcu 1911 r. na szczyt Kościelca weszli na nartach Mariusz Zaruski i Stanisław Zdyb, przecierając tym samym pierwsze szlaki taternictwa narciarskiego. W 1929 roku na zachodniej ścianie szczytu zginął Mieczysław Świerz – taternik, narciarz i pisarz tatrzański. W 1962 r. na Zadnim Kościelcu poniósł śmierć Jan Długosz, jeden z czołowych polskich taterników. Na szczyt wchodzono od dawna - pierwsze znane wejście Antoni Hoborski w 1845 r.; zimą po raz pierwszy zdobyli Kościelec Mieczysław Karłowicz i Roman Kordys w 1908 r. Panorama ze szczytu nie jest zbyt rozległa, ale widać stąd wszystkie stawy w Dolinie Gąsienicowej, a ekspozycja też robi wrażenie. [ET]
szlak do Schr.Murowaniec na Gąsienicowej
Wraz ze szlakiem żółtym prowadzącym na Kasprowy Wierch idziemy pierwsze 150 metrów, po czy skręcamy w lewo. Kamienna ścieżka wznosząc się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z lewej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Pod koniec szlak wznosi się stromiej wchodząc na morenę czołową zamykającą Czarny Staw.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Kamienną ścieżką szlak obchodzi z lewej strony Czarny Staw Gąsienicowy. W połowie drogi w lewo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat. Po obejściu stawu, szlak zaczyna się wznosić przez rumowiska skalne.
Górna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem.
Mijamy Zmarzły Staw. Wspinamy się w górę po skałach. W lewo odchodzi zielony szlak w kierunku Zadniego Granatu i Żlebu Kulczyńskiego. My dalej żółtym przez rumowisko skalne. Dalej zakosami wśród głazów przez trawy dochodzimy do łańcuchów z pomocą których trawersujemy płytę i pniemy się w górę. Potem łagodniejszy odcinek i wreszcie dojście stromą rynną na przełęcz.
Najpierw przez skałki, a następnie ścieżką, wiedzie przy niewielkim spadku prawą stroną grani Skupniowego Upłazu. Po drodze widoki na Wielki Kopieniec i Nosal. Wchodzi w las i teraz bardziej stromo schodzi do Boczania i dalej kamienną drogą do złączenia ze szlakiem zielonym z Nosala, na dół do Kuźnic.
Szeroka przełęcz pomiędzy Wielką Królową Kopą (1531 m) i Małą Królową Kopą (1577 m ). Przez przełęcz, zwaną także Karczmiskiem, prowadziła w XIX wieku droga, którą transportowano rudę żelaza spod Kopy Magury do Kuźnic. Ta druga nazwa pochodzi zapewne od stojącego tutaj niegdyś baraku górniczego. Ze wznoszącymi się nad nią Małą i Wielką Królową Kopą wiąże się jedna z zagadek nazewniczych – otóż Mała Królowa Kopa jest wyższa od Wielkiej. Z przełęczy pięknie prezentuje się Giewont i Czerwone Wierchy, ale pięknej Hali Gąsienicowej jeszcze nie widać. [ET]
Żółty szlak schodzi w lewo szerokimi zakosami, najpierw przez kosodrzewinę, potem przez las. Prawie płasko prowadzi ścieżką dnem Polany Jaworzynka, napotyka szałasy pasterskie, doprowadza do końca polany. Potem schodzi lasem do Kuźnic.
Kuźnice, a dawniej Hamry, to miejsce gdzie do 1878 r. działały huty żelaza i kuźnie. Rudę żelazną wydobywano głównie pod Kopą Magury w Dolinie Jaworzynki. Właściciele Kuźnic, rodzina Homolacsów, wybudowali tutaj dwór, w którym podejmowali naukowców, artystów, polityków. Obecnie Kuźnice znane są przede wszystkim z dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Oprócz stacji znajduje się tu m.in. zajazd, restauracja, sklep spożywczy i pamiątkowy oraz leśniczówka TPN. W latach 2006-2008 przeprowadzono renowację dworu. Spichlerz adaptowano na salę wystaw czasowych, w wozowni urządzono muzeum historii Kuźnic, przeprowadzono odbudowę fundamentów dworu Homolacsów, renowację dworków oficjalistów z XIX w., odrestaurowano parkowe ciągi komunikacyjne i alejki wraz z oświetleniem oraz fontannę. [ET] [ZAK_K]
Najpierw przez skałki, a następnie ścieżką, wiedzie przy niewielkim spadku prawą stroną grani Skupniowego Upłazu. Po drodze widoki na Wielki Kopieniec i Nosal. Wchodzi w las i teraz bardziej stromo schodzi do Boczania i dalej kamienną drogą do złączenia ze szlakiem zielonym z Nosala, na dół do Kuźnic.
Szeroka przełęcz pomiędzy Wielką Królową Kopą (1531 m) i Małą Królową Kopą (1577 m ). Przez przełęcz, zwaną także Karczmiskiem, prowadziła w XIX wieku droga, którą transportowano rudę żelaza spod Kopy Magury do Kuźnic. Ta druga nazwa pochodzi zapewne od stojącego tutaj niegdyś baraku górniczego. Ze wznoszącymi się nad nią Małą i Wielką Królową Kopą wiąże się jedna z zagadek nazewniczych – otóż Mała Królowa Kopa jest wyższa od Wielkiej. Z przełęczy pięknie prezentuje się Giewont i Czerwone Wierchy, ale pięknej Hali Gąsienicowej jeszcze nie widać. [ET]
Razem ze szlakiem żółtym, również prowadzącym do Kuźnik, ale przez Dolinę Jaworzynki, umiarkowanie wznosząc się dochodzimy do Przełęczy między Kopami. Tu szlak żółty odchodzi w lewo, a niebieski w prawo.
Kuźnice, a dawniej Hamry, to miejsce gdzie do 1878 r. działały huty żelaza i kuźnie. Rudę żelazną wydobywano głównie pod Kopą Magury w Dolinie Jaworzynki. Właściciele Kuźnic, rodzina Homolacsów, wybudowali tutaj dwór, w którym podejmowali naukowców, artystów, polityków. Obecnie Kuźnice znane są przede wszystkim z dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Oprócz stacji znajduje się tu m.in. zajazd, restauracja, sklep spożywczy i pamiątkowy oraz leśniczówka TPN. W latach 2006-2008 przeprowadzono renowację dworu. Spichlerz adaptowano na salę wystaw czasowych, w wozowni urządzono muzeum historii Kuźnic, przeprowadzono odbudowę fundamentów dworu Homolacsów, renowację dworków oficjalistów z XIX w., odrestaurowano parkowe ciągi komunikacyjne i alejki wraz z oświetleniem oraz fontannę. [ET] [ZAK_K]
szlak do Schr.Murowaniec na Gąsienicowej
Wchodzimy do lasu i wraz z drogą dojazdową do schroniska, którą biegnie szlak czarny do Brzezin, schodzimy łagodnie w dół. Po kilku minutach szlak żółty odbija w prawo. Po przejściu przez potok Suchej Wody, szlak zaczyna lekko się wznosić, najpierw jeszcze lasem, później przez kosodrzewinę trawersując stoki Żółtej Turni. Po obejściu Żółtej Turni, lekko schodzimy w Dolinę Pańszczycy w kierunku Czerwonego Stawu.
Niewielki, płytki, bo niespełna 1m głębokości i w czasie suszy wysycha. Nazwa pochodzi od koloru, a to wskutek występowania w stawie gatunku sinicy, który pokrywając skorupami nabrzeżne głazy barw i je na czerwono-brunatny kolor. [TAT]
W skalistym terenie wznosimy się stromo po kamiennych stopniach. Podchodzimy przez rumowiska skalne, które wymagają uwagi ze względu na osuwające się kamienie.
Przełęcz Krzyżne to miejsce, gdzie obecnie kończy sie Orla Perć. Dawniej biegła ona przez Wołoszyn aż do Wodogrzmotów Mickiewicza. Dzisiaj jest to teren objety ścisłym rezerwatem przyrody. Dawniej na przełęczy znajdował się kamienny schron. którego pozostałości można jeszcze zaobserwować. Krzyżne słynie z pięknej panoramy obejmującej całe Tatry Wysokie i Bielskie.
Szlak do Schr. Murowaniec na Gąsienicowej. Szlak trudny, a w przypadku zalegania śniegu w górnej części szlaku bardzo niebezpieczny.
Wraz ze szlakiem żółtym prowadzącym na Kasprowy Wierch idziemy pierwsze 150 metrów, po czy skręcamy w lewo. Kamienna ścieżka wznosząc się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z lewej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Pod koniec szlak wznosi się stromiej wchodząc na morenę czołową zamykającą Czarny Staw.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Kamienną ścieżką szlak obchodzi z lewej strony Czarny Staw Gąsienicowy. W połowie drogi w lewo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat. Po obejściu stawu, szlak zaczyna się wznosić przez rumowiska skalne.
Górna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem.
Idąc lekko wznoszącą się ścieżką mijamy Zmarzły Staw Gasienicowy. Połowa szlaku przebiega bez trudności. Ścieżka biegnąca dotąd prosto, teraz pnie się teraz stromo zakosami. Pojawiają się łańcuchy i klamry zabezpieczające trudne, eksponowane odcinki. Na chwilę ścieżka staje się mniej stroma, ale następnie, niemal do samej przełęczy, odbywa się wspinaczka eksponowanym, stromym terenem. Szlak często bywa mokry, a zalegające do wczesnego lata płaty śniegu stwarzają dodatkowe niebezpieczeństwo.
Przełęcz Zawrat to miejsce, gdzie zaczyna się Orla Perć. Łatwe wejście na Zawrat prowadzi tylko z Doliny Pięciu Stawów Polskich. Wejście od Doliny Gąsienicowej zbezpieczone jest w górnej części łańcuchami i klamrami. Bywa jednak utrudnione zalegającym śniegiem. Dojście Orlą Percią od Koziego Wierchu jest obecnie niemożliwe, ponieważ od 2007 roku szlak biegnie tędy tylko w przeciwnym kierunku (od Zawratu do Koziego Wierchu). Dojście od Świnicy zostało zamknięte że względu na obrywy pod Niebieską Turnią.
szlak do Schr.Murowaniec na Gąsienicowej
Wraz ze szlakiem żółtym prowadzącym na Kasprowy Wierch idziemy pierwsze 150 metrów, po czy skręcamy w lewo. Kamienna ścieżka wznosząc się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z lewej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Pod koniec szlak wznosi się stromiej wchodząc na morenę czołową zamykającą Czarny Staw.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Kamienną ścieżką, szlakiem niebieskim obchodzimy z lewej strony Czarny Staw Gąsienicowy. W połowie stawu pojawia się rozdroże, na którym żółty szlak na Skrajny Granat skręca w lewo, opuszczając ścieżkę obchodzącą staw. Podchodzimy ścieżką wśród kosodrzewiny, następnie przez rumowisko skalne. Trawersujemy szeroki żleb, dochodzimy do skał, gdzie spotykamy łańcuchy i klamry. Na końcu piarżyskiem dochodzimy do szczytu.
Szlak z Gąsienicowej przez Świnicką Przełęcz. Film z kanału "A chodźże na pole!" jest świetną ilustracją przebiegu trasy i jej trudności. Zapraszam do obejrzenia Świnica
Nieznacznie wznosząc się, szlak prowadzi przez kosodrzewinę do rozstaju szlaków w okolicy stawku Dwoiśniak.
Dwoiśniak to zbiorowa nazwa dwóch malutkich stawków leżących tuż na wschód od miejsca, gdzie rozchodzą się szlaki na Kasprowy Wierch (żółty) i do Zielonego Stawu (czarny). W stawie żyje ciekawa fauna, wśród której są gatunki nigdzie indziej w Polsce nie spotykane (m.in. widłonóg Diaptomus tatricus). [ET]
Łagodnie w górę kamiennym chodnikiem wśród jezior Doliny Gąsienicowej, a wśród nich największy w tej części doliny - Zielony Staw Gąsienicowy.
Zielony Staw Gąsienicowy lub po prostu Zielony Staw to największe jezioro w Zielonej Dolinie Gąsienicowej. Wymiary: 275 na 238 m, głęb. 15,1 m. W 1949 r. staw ten został sztucznie zarybiony, ale wyginęły prawie wszystkie pstrągi. Woda ma niespotykaną w Tatrach barwę jasnej zieleni, jest bardzo czysta. Górale nazywali to jezioro również Suczym Stawem i opowiadali, że nazwa pochodzi stąd, iż juhasi utopili w nim złą sukę. [ET] [TAT]
Najpierw umiarkowanie stromo kamienny chodnik wznosi się wśród kosodrzewiny i traw. Następnie wchodzi w rumowisko skalne, którym już bardziej stromo prowadzi zboczami Pośredniej Turni na przełęcz. Wczesnym latem, gdy w miejscach tych zalegają płaty śniegu, szlak staje się bardzo niebezpieczny.
Szlak prowadzi po granitowych skałach. Prowadzi stromo w górę, najpierw kamiennymi schodkami, później bardzo często po skałach ubezpieczonych łańcuchami. Trudnym miejscem jest trawers Żlebu Blatona. Przejście ubezpieczone jest łańcuchem, ale żleb kończy się stromym urwiskiem. Pod koniec szlaku dochodzi się do rozstaju szlaku, gdzie dalej na wschód prowadzi szlak na Zawrat, a wejście na szczyt Świnicy prowadzi w lewo po głazach i skałach.
Świnica jest wspaniałym punktem widokowym. Niesympatyczna nazwa tej pięknej góry wzięła się prawdopodobie z podobieństwa całego masywu (od Skrajnej Turni do Niebieskiej Turni) do świni (por.Wikipedia).
szlak do Schr.Murowaniec na Gąsienicowej
Wraz ze szlakiem żółtym prowadzącym na Kasprowy Wierch idziemy pierwsze 150 metrów, po czy skręcamy w lewo. Kamienna ścieżka wznosząc się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z lewej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Pod koniec szlak wznosi się stromiej wchodząc na morenę czołową zamykającą Czarny Staw.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Kamienną ścieżką szlak obchodzi z lewej strony Czarny Staw Gąsienicowy. W połowie drogi w lewo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat. Po obejściu stawu, szlak zaczyna się wznosić przez rumowiska skalne.
Górna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem.
Początkowo szlakiem żółtym po skałach mijając Zmarzły Staw. Dochodzimy do rozdroża, gdzie żółty odchodzi w prawo do Koziej Przełęczy, a my w lewo zielonym, którym niedługo do kolejnego rozdroża, gdzie dalej prosto biegnie szlak czarny w kierunku Żlebu Kulczyckiego, my zaś za szlakiem zielonym skręcamy w lewo. Podchodzimy trawiastymi zboczami. Ścieżka zakosami pnie się mocno pod górę, ale nie napotykamy trudności technicznych. Dochodzimy do grani Orlej Perci blisko szczytu Zadniego Granatu.
Granaty to masyw trzech szczytów: Skrajny Granat, Pośredni Granat i Zadni Granat. Przez szczyty prowadzi Orla Perć. Szczyty Granatów rozdzielają: Pośrednia Sieczkowa Przełączka i Skrajna Sieczkowa Przełączka. Ich nazwy upamietniają Macieja Sieczkę, który był przewodnikiem podczas pierwszego udokumentowanego wejścia na Granaty. Ze Skrajnej Sieczkowej Przełączki schodzi niesławny Żleb Drège'a. W górnej części wydaje sie łatwym zejściem z Orlej Perci, ale jest to pułapka, w której smierć poniosło wielu turystów. Pierwszym z nich był student z Warszawy, od którego nazwiska żleb przyjął nazwę. Najłatwiejszy szlak prowadzi na Zadni Granat, z którego rozpościera się panorama obejmująca Tatry Bielskie i Wysokie z Lodowym Szczytem, Gerlachem, Rysami, Mięguszowieckimi Szczytami.
szlak do Schr.Murowaniec na Gąsienicowej
Wraz ze szlakiem żółtym prowadzącym na Kasprowy Wierch idziemy pierwsze 150 metrów, po czy skręcamy w lewo. Kamienna ścieżka wznosząc się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z lewej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Pod koniec szlak wznosi się stromiej wchodząc na morenę czołową zamykającą Czarny Staw.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Kamienną ścieżką szlak obchodzi z lewej strony Czarny Staw Gąsienicowy. W połowie drogi w lewo odchodzi żółty szlak na Skrajny Granat. Po obejściu stawu, szlak zaczyna się wznosić przez rumowiska skalne.
Górna część Doliny Czarnej Gąsienicowej pomiędzy Kozim Wierchem a Zadnim Granatem.
Początkowo szlakiem żółtym po skałach mijając Zmarzły Staw. Dochodzimy do rozdroża, gdzie żółty odchodzi w prawo do Koziej Przełęczy, a my w lewo zielonym, którym niedługo do kolejnego rozdroża, gdzie odbija w lewo na szlak zielony na Zadni Granat, a my idziemy dalej prosto za znakami czarnymi. Idziemy kamienną ścieżką, a następnie przez piarżysko dochodzimy do Rysy Zaruskiego, którą w górę po skałach. Pojawiają się łańcuchy i klamry pomagające pokonać stromy komin i eksponowaną półkę.
Mój pierwszy szczyt w Tatrach. Niedawno zdobyłem go jako jednodniowa wycieczka, którą rozpocząłem i zakończyłem przejazdem Flixbusem z Katowic.
Kuźnice, a dawniej Hamry, to miejsce gdzie do 1878 r. działały huty żelaza i kuźnie. Rudę żelazną wydobywano głównie pod Kopą Magury w Dolinie Jaworzynki. Właściciele Kuźnic, rodzina Homolacsów, wybudowali tutaj dwór, w którym podejmowali naukowców, artystów, polityków. Obecnie Kuźnice znane są przede wszystkim z dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Oprócz stacji znajduje się tu m.in. zajazd, restauracja, sklep spożywczy i pamiątkowy oraz leśniczówka TPN. W latach 2006-2008 przeprowadzono renowację dworu. Spichlerz adaptowano na salę wystaw czasowych, w wozowni urządzono muzeum historii Kuźnic, przeprowadzono odbudowę fundamentów dworu Homolacsów, renowację dworków oficjalistów z XIX w., odrestaurowano parkowe ciągi komunikacyjne i alejki wraz z oświetleniem oraz fontannę. [ET] [ZAK_K]
Razem ze szlakiem zielonym na Nosal idziemy dość stromo kamienną drogą przez las. Na rozwidleniu szlaków zielone idą dalej prosto, a my skręcamy w prawo. Po drodze, na zakręcie w prawo, pomiędzy drzewami ciekawy widok na Giewont i Kalatówki. Dalej lasem szlak prowadzi na Boczań, gdzie skręca ostro w lewo prowadząc do granicy lasu i wyprowadza na grzbiet Skupniowego Upłazu. Szlak prowadzi lewą stroną grzbietu ukazując Wielki Kopieniec i Nosal. Pod koniec grzbietu, przy dojściu do Przełęczy między Kopami, szlak prowadzi po skałkach
Szeroka przełęcz pomiędzy Wielką Królową Kopą (1531 m) i Małą Królową Kopą (1577 m ). Przez przełęcz, zwaną także Karczmiskiem, prowadziła w XIX wieku droga, którą transportowano rudę żelaza spod Kopy Magury do Kuźnic. Ta druga nazwa pochodzi zapewne od stojącego tutaj niegdyś baraku górniczego. Ze wznoszącymi się nad nią Małą i Wielką Królową Kopą wiąże się jedna z zagadek nazewniczych – otóż Mała Królowa Kopa jest wyższa od Wielkiej. Z przełęczy pięknie prezentuje się Giewont i Czerwone Wierchy, ale pięknej Hali Gąsienicowej jeszcze nie widać. [ET]
Na przełęczy łączy się ze szlakiem żółtym, który wiódł Doliną Jaworzynki, teraz wspólnie lekko obniżając się prowadzą do schroniska Murowaniec. Po drodze stopniowo odsłania się piękny widok na otoczenie Hali Gąsienicowej.
Wraz ze szlakiem żółtym prowadzącym na Kasprowy Wierch idziemy pierwsze 150 metrów, po czy skręcamy w lewo. Kamienna ścieżka wznosząc się lekko trawersuje zbocze Małego Kościelca. W zimie przejście to zagrożone jest lawinami. W połowie trasy, z lewej strony, u podnóża zbocza Małego Kościelca, widoczny jest obelisk poświęcony Mieczysławowi Karłowiczowi, który zginął w tym miejscu w lawinie. Pod koniec szlak wznosi się stromiej wchodząc na morenę czołową zamykającą Czarny Staw.
Czarny Staw Gąsienicowy zwany także Czarnym Stawem pod Kościelcem to największy z Gąsienicowych Stawów, a piąte co do powierzchni jezioro w Tatrach. Wymiary: 665 na 425 m. Czarny Staw jest jednym z kilku jezior tatrzańskich, w którym żyją ryby – pstrągi, które zostały tutaj jednak wpuszczone sztucznie, w 1881 roku. Przy północno-wschodnim brzegu jeziora znajduje się niewielka wysepka, na której w 1909 roku projektowano utworzenie mauzoleum Juliusza Słowackiego, choć wieszcz nigdy w Tatrach nie był. Nazwa stawu pochodzi od ciemnej barwy jego wód, wywołanej przez żyjące tam sinice. [ET] [TAT]
Szlak prowadzi stromo w górę po kamiennych stopniach, czasem przeciska się wśród skał. Doprowadza do grani Małego Kościelca, a następnie na jego szczyt, po czyt obniżając się lekko doprowadza do Przełęczy Karb.
Niezbyt wybitna, wąska przełęcz (1853 m) pomiędzy Kościelcem a długim grzbietem Małego Kościelca. Z Karbu widać Świnicę i Kasprowy Wierch, a także usianą stawami południowo-zachodnią gałąź Doliny Gąsienicowej. W 1902 roku Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało szlak z Karbu na Przełęcz Świnicką, który jednak po II wojnie światowej został zlikwidowany. Słowo karb określa płytko wcięte siodełko lub przełączkę. [ET]
Najpierw łagodnie kamienna ścieżka doprowadza do kilkumetrowego progu skalnego. Bez pomocy łańcuchów musimy wykazać się podstawowymi umiejętnościami wspinaczkowymi. Szlak wiedzie zakosami w górę po stromych płytach skalnych, gdzie im bliżej szczytu, tym szlak staje się bardziej stromy i bardziej wymagający użycia rąk i pewnego stawiania kroków. Cały czas wymaga uważnej obserwacji oznakowanie szlaku.
Kościelec (2155 m) wznosi się w bocznej grani odchodzącej na północ od Zawratowej Turni i rozdzielającej górną część Doliny Gąsienicowej na dwie gałęzie. Od Zadniego Kościelca (2162 m) oddziela go Kościelcowa Przełęcz, a od Małego Kościelca przełęcz Karb. Piramida Kościelca widziana z północy przypomina kościół – stąd nazwa. Jest to szczyt popularny zarówno wśród turystów, jak i taterników. W marcu 1911 r. na szczyt Kościelca weszli na nartach Mariusz Zaruski i Stanisław Zdyb, przecierając tym samym pierwsze szlaki taternictwa narciarskiego. W 1929 roku na zachodniej ścianie szczytu zginął Mieczysław Świerz – taternik, narciarz i pisarz tatrzański. W 1962 r. na Zadnim Kościelcu poniósł śmierć Jan Długosz, jeden z czołowych polskich taterników.
Na szczyt wchodzono od dawna - pierwsze znane wejście Antoni Hoborski w 1845 r.; zimą po raz pierwszy zdobyli Kościelec Mieczysław Karłowicz i Roman Kordys w 1908 r. Panorama ze szczytu nie jest zbyt rozległa, ale widać stąd wszystkie stawy w Dolinie Gąsienicowej, a ekspozycja też robi wrażenie. [ET]
Szlak wiedzie bardzo stromo zakosami w dól po stromych płytach skalnych. W wielu miejscach wymaga użycia rąk i pewnego stawiania kroków. Cały czas wymaga uważnej obserwacji oznakowanie szlaku. Pod koniec doprowadza do progu skalnego, z którego trzeba zejść bez pomocy łańcuchów, wykazując się podstawowymi umiejętnościami wspinaczkowymi.
Niezbyt wybitna, wąska przełęcz (1853 m) pomiędzy Kościelcem a długim grzbietem Małego Kościelca. Z Karbu widać Świnicę i Kasprowy Wierch, a także usianą stawami południowo-zachodnią gałąź Doliny Gąsienicowej. W 1902 roku Towarzystwo Tatrzańskie zbudowało szlak z Karbu na Przełęcz Świnicką, który jednak po II wojnie światowej został zlikwidowany. Słowo karb określa płytko wcięte siodełko lub przełączkę. [ET]
Po rumowiskach skalnych dość stromo schodzimy w dół. Dalej już mniej stromo kamienna ścieżka prowadzi wśród Czerwonych Stawków i Kurtkowca doprowadzając do Zielonego Stawu.
Zielony Staw Gąsienicowy lub po prostu Zielony Staw to największe jezioro w Zielonej Dolinie Gąsienicowej. Wymiary: 275 na 238 m, głęb. 15,1 m. W 1949 r. staw ten został sztucznie zarybiony, ale wyginęły prawie wszystkie pstrągi. Woda ma niespotykaną w Tatrach barwę jasnej zieleni, jest bardzo czysta. Górale nazywali to jezioro również Suczym Stawem i opowiadali, że nazwa pochodzi stąd, iż juhasi utopili w nim złą sukę. [ET] [TAT]
Łagodnie w dół kamiennym chodnikiem wśród jezior Doliny Gąsienicowej, a wśród nich największy w tej części doliny - Zielony Staw Gąsienicowy.
Dwoiśniak to zbiorowa nazwa dwóch malutkich stawków leżących tuż na wschód od miejsca, gdzie rozchodzą się szlaki na Kasprowy Wierch (żółty) i do Zielonego Stawu (czarny). W stawie żyje ciekawa fauna, wśród której są gatunki nigdzie indziej w Polsce nie spotykane (m.in. widłonóg Diaptomus tatricus). [ET]
Nieznacznie obniżając się, szlak prowadzi przez kosodrzewinę do schroniska.
Najpierw przez skałki, a następnie ścieżką, wiedzie przy niewielkim spadku prawą stroną grani Skupniowego Upłazu. Po drodze widoki na Wielki Kopieniec i Nosal. Wchodzi w las i teraz bardziej stromo schodzi do Boczania i dalej kamienną drogą do złączenia ze szlakiem zielonym z Nosala, na dół do Kuźnic.
Szeroka przełęcz pomiędzy Wielką Królową Kopą (1531 m) i Małą Królową Kopą (1577 m ). Przez przełęcz, zwaną także Karczmiskiem, prowadziła w XIX wieku droga, którą transportowano rudę żelaza spod Kopy Magury do Kuźnic. Ta druga nazwa pochodzi zapewne od stojącego tutaj niegdyś baraku górniczego. Ze wznoszącymi się nad nią Małą i Wielką Królową Kopą wiąże się jedna z zagadek nazewniczych – otóż Mała Królowa Kopa jest wyższa od Wielkiej. Z przełęczy pięknie prezentuje się Giewont i Czerwone Wierchy, ale pięknej Hali Gąsienicowej jeszcze nie widać. [ET]
Żółty szlak schodzi w lewo szerokimi zakosami, najpierw przez kosodrzewinę, potem przez las. Prawie płasko prowadzi ścieżką dnem Polany Jaworzynka, napotyka szałasy pasterskie, doprowadza do końca polany. Potem schodzi lasem do Kuźnic.
Kuźnice, a dawniej Hamry, to miejsce gdzie do 1878 r. działały huty żelaza i kuźnie. Rudę żelazną wydobywano głównie pod Kopą Magury w Dolinie Jaworzynki. Właściciele Kuźnic, rodzina Homolacsów, wybudowali tutaj dwór, w którym podejmowali naukowców, artystów, polityków. Obecnie Kuźnice znane są przede wszystkim z dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Oprócz stacji znajduje się tu m.in. zajazd, restauracja, sklep spożywczy i pamiątkowy oraz leśniczówka TPN. W latach 2006-2008 przeprowadzono renowację dworu. Spichlerz adaptowano na salę wystaw czasowych, w wozowni urządzono muzeum historii Kuźnic, przeprowadzono odbudowę fundamentów dworu Homolacsów, renowację dworków oficjalistów z XIX w., odrestaurowano parkowe ciągi komunikacyjne i alejki wraz z oświetleniem oraz fontannę. [ET] [ZAK_K]
Trasa: Murowanica Nosal
Nosalowa Przełęcz
Kuźnice
Przełęcz między Kopami
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Czarny Staw Gąsienicowy
Przełęcz Karb
Kościelec
Przełęcz Karb
Zielony Staw Gąsienicowy
Dwoiśniak
Kasprowy
Przełęcz pod Kopą Kondracką
Kopa Kondracka
Przełęcz Kondracka
Kondracka Przełęcz Wyżnia
Giewont
Kondracka Przełęcz Wyżnia
Przełęcz w Grzybowcu
Polana Strążyska
Roma
Trasa: Murowanica Kuźnice
Przełęcz między Kopami
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Czarny Staw Gąsienicowy
Przełęcz Karb
Kościelec
Przełęcz Karb
Zielony Staw Gąsienicowy
Świnicka Przełęcz
Świnica
Świnicka Przełęcz
Przełęcz Liliowe
Dwoiśniak
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Przełęcz między Kopami
Kuźnice
Murowanica
Trasa: Palenica Białczańska Wodogrzmoty Mickiewicza
Schronisko PTTK nad Morskim Okiem
Dolina za Mnichem
Szpiglasowa Przełęcz
Tablica S.Bronikowskiego
Siklawa
Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich
Siklawa
Tablica S.Bronikowskiego
Zawrat
Kozia Dolinka
Czarny Staw Gąsienicowy
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Przełęcz między Kopami
Kuźnice
Trasa: Kuźnice Przełęcz między Kopami
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Czerwony Staw w Dolinie Pańszczycy
Przełęcz Krzyżne
Siklawa
Schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich
Siklawa
Tablica S.Bronikowskiego
Szpiglasowa Przełęcz
Dolina za Mnichem
Schronisko PTTK nad Morskim Okiem
Wodogrzmoty Mickiewicza
Palenica Białczańska
Trasa: Skrajny Granat Przełęcz Krzyżne
Czerwony Staw w Dolinie Pańszczycy
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Przełęcz między Kopami
Kuźnice
Trasa: Kuźnice Przełęcz między Kopami
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Czarny Staw Gąsienicowy
Kozia Dolinka
Żleb Kulczyńskiego
Zadni Granat
Skrajny Granat
Trasa: Palenica Białczańska Wodogrzmoty Mickiewicza
Schronisko PTTK nad Morskim Okiem
Dolina za Mnichem
Szpiglasowa Przełęcz
Tablica S.Bronikowskiego
Zawrat
Kozia Dolinka
Czarny Staw Gąsienicowy
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Przełęcz między Kopami
Kuźnice
Murowanica
Trasa: Dolina Filipka Rusinowa Polana
Rówień Waksmundzka
Pańszczycki Potok
Czerwony Staw w Dolinie Pańszczycy
Schronisko PTTK na Hali Gąsienicowej
Przełęcz między Kopami
Kuźnice